Lưu Công Kỳ Án

Thiên phạ phù vân địa phạ hoang,

Nhân phạ hữu bệnh, vật phạ thương.

Trung thần tối phạ quân bất chính,

Hiếu tử tự phạ phụ bất lương.

Hiền thê tha phạ phu bất thục,

Ai khổ hài tử phạ hậu nương.

Kê phạ hoàng kỳ miêu ngật thử,

Hoa phạ cuồng phong thảo phạ sương.

Thảo phạ nghiêm sương, sương phạ nhật,

Ác nhân tự hữu ác nhân trừng.

Bất tín đản khán ác Quốc Thái,

Nã vấn tiến kinh nhất mệnh vong.

Dịch thơ:

Trời sợ mây trôi đất sợ hoang

Người sợ bệnh tật, vật sợ tàn

Tôi trung sợ nhất vua không sáng

Con hiếu sợ cha chẳng hiền lương

Vợ hiền luống sợ chồng không tốt

Mẹ kế con khổ sợ trong lòng

Gà sợ chồn vàng, mèo bắt chuột

Hoa sợ gió lay, cỏ sợ sương

Cỏ sợ sương dày, sương sợ nắng

Hung dữ ắt gặp hung dữ luôn

Kìa xem Quốc Thái chuyên làm ác

Bắt giải về kinh một mạng xong.

Lại nói chuyện Quốc Thái nói với Hòa Thân rằng:

- Nói thật với ông, thực sự ông mang thánh chỉ tới, tôi đây cũng không sợ. Hai ta tuy là chỗ anh em con cô con cậu chí thân, ông không nên kéo ngã Quốc Thịnh. Giữa hai ta giờ chỉ còn thù sâu như biển.

Hòa công nổi trận lôi đình, nói:

- Giỏi cho tên Quốc Thái - vô pháp vô kỉ, bất tuân vương mệnh, trên lờn Thiên tử, dưới chèn ép văn võ bá quan. Làm trái phép nước, thực chẳng khác phản nghịch hai lòng. Nay phải cách hết mọi chức quan văn võ của ngươi, ngươi mới biết thế nào là pháp độ của Hoàng thượng. Quan chức của ngươi đều do Hoàng gia ban cho. Người đâu, mau bắt Quốc Thái lại cho ta!

Quốc Thái ngửa mặt cười ha hả, nói:

- Ai dám bắt ta? Mau bắt Hòa Thân lại cho ta!

Bốn vị tổng binh ứng tiếng:

- Rõ!

Bước tới, trói chặt Quốc Thái lại. Quốc Thái quát lớn:

- Các ngươi tội đáng chết vạn lần, tại sao lại bắt bản viện?

Bốn lộ tổng binh nói:

- Kẻ bị bắt chính là ngươi.

Hòa công lập tức đứng dậy, quay mặt về hướng Nam, tay nâng cao thánh chỉ, hô vang:

- Quốc Thái quỳ xuống tiếp chỉ!

Bốn lộ tổng binh đè Quốc Thái xuống, bắt hắn quỳ trước án. Hòa công cao giọng đọc:

- Phụng thiên thừa vận, Hoàng đế chiếu viết: Phải biết lấy dân làm gốc, dân mới giàu, nước mới mạnh. Từ Nhĩ Quốc Thái phụng sự ủy thác của trẫm, hại khổ dân chúng tỉnh Sơn Đông. Mấy năm liền bị mất mùa lại dâng tấu báo về triều rằng vùng này tám năm liền được mùa bội thu. Trong mắt không coi pháp kỉ ra gì, hoành hành bạo ngược, giết oan mười mấy vị cử nhân, giám sinh của nhà nước. Nay có Tả Liên Thành lên kinh dâng cáo trạng hạch tội ngươi. Nếu không nghiêm trị, lòng dân sẽ loạn. Sai Lưu Dung, Hòa Thân tước hết binh quyền của Quốc Thái. Ấn tuần phủ Sơn Đông tạm giao cho phiên tri Triệu Nhất Hạc quản lí. Quốc Thái thực không khác gì kẻ phản nghịch. Bắt giải về kinh chịu phạt. Khâm thử, tạ ân".

Quốc Thái hỏi:

- Tả Liên Thành là đứa nào? Sao dám lên thành vu cáo quốc cữu gia?

Hòa Thân mỉm cười, nói:

- Vương tử phạm pháp, tội cũng như thứ dân.

Rồi hạ lệnh sai tống Quốc Thái xuống ngục. Quốc Thái nghe vậy gục đầu ủ rũ đi vào nhà lao. Hòa công cười nói:

- Bốn vị tổng binh có công bắt Quốc Thái, bản tước và Lưu lại bộ về kinh phụng chỉ, tất sẽ tuyên dương công trạng của bốn vị trước mặt Hoàng thượng, chắc chắn bốn vị sẽ được thăng quan trọng dụng. Giờ phiền bốn vị mau mau vào ngục mời Lưu trung đường ra. Ta đợi ông ấy tại thư phòng.

Bốn vị tổng trấn tuân lệnh, đi mời Lưu công, không lâu sau, Lưu công đã tới thư phòng của nha môn tuần phủ. Hòa công chào hỏi, an ủi. Hai vị đại nhân bàn nhau viết mấy chục tờ cáo thị vạch tội của Quốc Thái rồi sai mang tới các châu, huyện, thôn, trấn để dán. Chỉ trong chốc lát, những người bị hại đã hay tin, bèn ầm ầm kéo nhau tới nha môn tuần phủ kêu oan. Trong đó có cả hai anh em Thanh Mai, Hồng Mai vốn thờ cùng một chồng là cử nhân Dương Đại ấn trong số mười ba vị cử nhân, giám sinh thay mặt dân chúng cầu xin hoãn thúc thuế đã bị chém đầu. Mẹ Dương Đại ấn do quá sợ hãi, tức giận nên cũng đã qua đời, để đến nỗi hai chị em họ không còn nơi nương tựa. Nay nghe ngoài chợ ầm ầm bàn chuyện Lưu đại nhân, Hòa đại nhân bắt Quốc Thái giải về kinh, dán cáo thị khắp nơi, hai chị em họ cũng tìm tới nha môn kêu oan. Đơn kêu oan được xếp cả lên công án thành một đống cao như núi. Tất cả đều được đợi phê chuẩn.

Hai vị đại nhân họ Lưu, họ Hòa bàn với nhau, sẽ lấy khẩu cung tội đại nghịch bất đạo của hắn trước, sau đó sẽ xem tới đơn từ của dân kiện hắn. Tới khi giải hắn về kinh, dù rằng Tây Ký quý nhân trong cung dù có ba đầu sáu tay cũng không thể cứu nổi hắn. Hòa công nói:

- Bẩm thầy, hôm qua học trò khám xét nhà Quốc Thái, thấy hắn không có vợ, chỉ có bốn mươi ả mĩ nữ thay nhau hầu hạ hắn.

Lưu công nói:

- Hãy đưa cả bốn mươi ả mĩ nữ ấy lên công đường thẩm vấn. Lấy khẩu cung của lũ chúng trước.

Không lâu sau, đám cơ thiếp xinh đẹp của Quốc Thái đã bị giải lên công đường, quỳ cả dưới công án, dập đầu lạy. Lưu công nói:

- Các ngươi không cần phải sợ. Nếu chịu thực thà khai báo, bản bộ đường sẽ sắp xếp ổn thỏa cho các ngươi. Các ngươi được Quốc Thái mang từ kinh thành tới đây hay hắn tới đây rồi mới mua các ngươi?

Đám cơ thiếp của Quốc Thái dập đầu lạy, nói:

- Bẩm hai vị đại nhân. Bọn dân nữ đều là dân chúng vùng sơn Đông, bởi từ khi tuần phủ nhận chức tới nay, ông ta luôn bắt các châu, huyện phải hiến gái đẹp lên, các châu, huyện dành phải tuyển bốn mươi đứa bọn dân nữ hiến lên cho Quốc đại nhân, ông ta lệnh cho bọn dân nữ suốt ngày học đàn ca, nhảy múa, thăng đường, bãi đường đều bắt bọn dân nữ mang nhạc cụ theo hầu, cả ngày suốt đêm tới sáng phải cùng ông ta yến ẩm, hát ca. Bọn dân nữ cũng chẳng sung sướng gì. Bẩm hai vị đại nhân những lời khai đây của bọn dân nữ toàn là thật cả.

Lưu đại nhân nghe vậy, nghiến răng nghiến lợi, nói:

- Hòa đại nhân, ngài xem. Tên Quốc Thái này khi quân, phạm thượng, hoành hành ngang ngụm, hại khổ dân lành. Cậy thế hắn là quốc cữu, Tây cung quý nhân là em gái mình nên tùy ý hoành hành. May sao dân chúng còn chưa quá khích, làm phản. Đây cũng chính là hồng phúc của Thánh thượng. Giờ ta hãy tạm giam đám mĩ nữ này lại một chỗ, chớ nên làm khó cho bọn chúng. Trương Thành ứng tiếng:

- Dạ!

Rồi dẫn đám mĩ nữ ấy đi ra. Thực đúng là:

Đời thịnh tôi gian không chỗ chứa,

Trung thần, lương tướng ắt lập công.

Lưu, Hòa hai vị đại nhân bãi đường, trở về thư phòng nghỉ ngơi.

Ngày hôm sau, hai vị đại nhân lại thăng đường. Bốn vị tổng trấn đứng hầu bốn phía. Lại có cả các phó tướng, tham tướng, du kích, đô úy, thư bị và các quan văn, võ lớn nhỏ theo hầu. Lưu công hạ lệnh mở kho cứu tế cho đám nạn dân, Hòa công mở kho khao thưởng ba quân. Binh mã dưới sự quản lý của tổng binh phủ Đông Xương tổng cộng có một ngàn hai trăm quân, Cảnh Châu phủ tổng binh quản lý một ngàn hai trăm năm mươi tám quân. Tổng binh phủ Thanh Châu quản lý một ngàn hai trăm linh sáu quân. Duy có binh sĩ dưới quyền của tổng binh phủ Đăng Châu vốn là nơi nóng bỏng, thường xuyên xảy ra nạn hải tặc, thủy khấu cướp của khách buôn, quấy rối liên miên, ngày thường luôn phải đi khắp nơi canh phòng, tuần tra, nên binh số lên tới sáu ngàn sáu trăm ba mươi tên. Bốn lộ binh mã cả thảy là một vạn sáu trăm chín mươi tư người, mỗi người được thưởng hai lạng bạc, một thạch gạo. Khao thưởng xong, Lưu công ngồi trên công đường, thấy đống công văn, đơn kiện chất trên công án cao như núi, bèn thuận tay rút một tờ ở trên cùng, mở ra xem. Thấy trên đó viết:

- Dân nữ họ Chu, vợ của họ Dương, sống tại Dương gia trang, thuộc huyện Quế Bình, cách thành mười dặm. Bởi tham quan hại dân, giết oan tú tài nên dâng cáo trạng. Chồng của dân nữ là Dương Đại ân, đỗ cử nhân năm Tân Mão. Bởi mười ba huyện trong tỉnh mấy năm liền gặp cảnh thiên tai, dân chúng phải bán vợ, đợ con, lưu tán khắp nơi, khổ không kể xiết. Tuần phủ báo về triều dân chúng được mùa tám năm liền, lại đốc thúc các châu, huyện phải lập tức nộp thuế. Khắp các châu, huyện, dân chúng đói khát đầy đường, không thể nộp thuế. Các vị hương thân hẹn nhau lên tỉnh, thay mặt dân cầu xin tuần phủ xót thương, hoãn cho việc nộp thuế. Họ không ngại búa rìu, liều chết lên tỉnh, chẳng may đều bị tuần phủ giết cả. Nay dân nữ liều chết thay chồng kêu oan, khẩn cầu đại nhân mở lượng hải hà ân chuẩn. Dân nữ vô cùng cảm kích đại ân đại đức.

Đọc xong bản cáo trạng, xem qua những bản khác, thấy đều là đơn kiện Quốc Thái lạm sát học sinh, cưỡng nạp dân nữ, tất cả có bảy, tám mươi bản. Đại nhân lập tức hạ lệnh:

- Giải phạm nhân lên.

Đám thuộc hạ đứng bên dưới nhất tề dạ ran, tay cầm hổ đầu bài, xuống nhà lao lôi Quốc Thái lên. Có thơ làm chứng như sau:

Khâm sai phụng chỉ há Sơn Đông,

Triển thổ khai cương bảo Đại Thanh.

Trừ ác an dương thăng bình thế,

Thiết diện vô tư bất thuận tình.

Dịch thơ:

Khâm sai phụng chỉ xuống Sơn Đông,

Mở cõi xây bờ gia Đại Thanh.

Trừ ác an dân đời thịnh trị,

Thiết diện vô tư chẳng nề tình.

Không lâu sau, Quốc Thái bị giải lên công đường. Khoái đầu tay nâng cao hổ đầu bài, quỳ một gối, hô vang:

- Phạm quan Quốc Thái đã được giải tới.

Đám nha dịch đứng bên dưới đồng thanh hét vang. Lưu công quát nói:

- Quốc Thái, ngươi không chịu tuân theo pháp độ của quốc gia, mình mắc tội lớn tày trời. Tới trước công đường, sao còn chưa chịu quỳ xuống?

Quốc Thái nghe vậy, điềm nhiên cười nhạt, nói:

- Hai người bọn ngươi dám thị uy trên công đường của ta sao? Ta vốn là hoàng thân quốc thích, lẽ nào lại chịu quỳ trước các ngươi?

Lưu công quát lớn:

- Toàn nói càn rỡ. Lẽ nào người không biết rằng vương tử phạm pháp, tội như thứ dân hay sao? Ngươi thực là đã có tội lại gây thêm tội.

Quốc Thái lườm lên, nhìn thấy đạo thánh chỉ treo ngay trước mặt, nói:

- Cũng được. Nay có thánh chỉ ở đây, bản ngự sẽ ngồi trước công đường cũng xong.

Lưu công hỏi:

- Trong dân có hơn bảy mươi lá đơn kiện người, người biết tội khôngf/

Quốc Thái nói:

- Bản ngự vô tội. Hai ngươi trói ta, tống vào trong ngục, ba người bọn ta phải lên kinh diện kiến Thánh thượng, nhờ người phân xử xem ai đúng, ai sai. Chớ nên ở đây khua môi mua mỏ.

Lưu công nói:

- Ta hỏi ngươi, ngươi tùy tiện giết hai viên tri huyện, mười ba viên cử, giám sinh. Hãy mau khai nhận.

Quốc Thái cười lớn, nói:

- Đại trượng phu hành sự không phải giấu giếm. Đám cử nhân, tú tài muốn làm phản đều là sự thực. Ta sai lôi ra ngoài cổng thành chém cổ. Đó đâu có gì lớn? Hai tên tri huyện báo bừa chuyện mất mùa để không phải nộp thuế. Nay dân trong vùng tám năm liền bội thu. Bởi vậy ta mới giết hai tên ấy. Đó đâu phải là tội?

Lưu công lại hỏi:

- Chuyện bốn mươi ả mĩ nữ đón đưa, ta muốn ngươi thực thà khai nhận.

Quốc Thái nói:

- Đó là sự uy nghiêm của người làm quan, đâu có gì đáng nói.

Lưu công lại hỏi tiếp:

- Lệnh gia trại, Tam Lang trang, hai nơi ấy kết thân với ngươi, ngươi để mặc cho bọn chúng ức hiếp lương dân. Ta muốn ngươi khai nhận.

Quốc Thái nói:

- Kết thân là chuyện có thật, còn chuyện chúng làm ác, bản ngự không hay. Đâu liên can gì tới ta? Thực là lắm lời vô dụng.

Lưu công cười nhạt, nói:

- Hay cho câu lắm lời vô dụng. Những lời khẩu cung này coi như ngươi đã khai nhận cả. Các vụ án khác không cần phải nói tới nữa. Tả Liên Thành lên kinh kiện người, cả thảy là mười ba tội. Bản bộ đường báo trước cho ngươi tự liệu.

Rồi dặn dò binh sĩ giải hắn xuống nhà lao. Ngày mai sẽ giam vào tù xa, Hòa trung đường sẽ giải hắn về kinh trước. Còn đại nhân ngày mai sẽ cho ra một tờ cáo thị nói rõ với dân chúng chuyện giải Quốc Thái về kinh. Lại sai người nhà và quan lại của bốn mươi ả mĩ nữ tới đón chúng về. Đợi sau khi kiểm kê hết phủ khố mười phủ, Lưu đại nhân sẽ về kinh sau.

Hòa Thân nói:

- Thầy nói có lý lắm. Học trò sẽ giải Quốc Thái về kinh trước, giao hắn cho bộ hình giam lại, đợi sau khi thầy về điều sẽ tấu lên Thánh thượng, lôi hắn ra đối chất. Thầy thấy thế nào?

Lưu công nói:

- Cứ làm như vậy.

Rồi hạ lệnh bãi đường.

Ngày hôm sau cho dán cáo thị. Dân chúng hoan hỷ, Hòa vương giải Quốc Thái về kinh.

Lại nói chuyện Lưu công quay sang nói với Mạnh Hạo Nhiên:

- Hiền đệ hãy dặn dò dám chấp sự, binh mã đợi bên ngoài, ta sẽ tới Thương Châu tra xét kho phủ, phát chẩn cứu nạn dân.

Hạo Nhiên ứng tiếng, đi ra. Lưu công lập tức rời khỏi nha môn tuần phủ, lên kiệu. Nổ ba phát pháo, rời khỏi tỉnh thành. Bá quan văn võ trong thành theo tiễn hơn mười dặm rồi mới trở về.

Đoàn người ngựa của Lưu công đi hơn một trạm đường, thấy trước mặt có một đám nam, nữ, tay cầm vũ khí đang đánh nhau. Đại nhân trong lòng không vui, hỏi:

- Phạm đệ, nơi này thuộc quyền quản lý của ai?

Phạm Hao Nhiên nhìn một hồi, trả lời:

- Bẩm đại nhân. Phía trước là Tam Lang trang, thuộc sự quản lý của huyện Cân Thủy.

Lưu công nghĩ tới tên ác bá trong Tam Lang trang, lại thấy phía trước có một phụ nữ đang chống lại đám nam nhân, tất là lũ ác bá đang gây chuyện vô cớ, bèn nói:

- Hiền đệ, ta sẽ tới huyện Cân Thủy, dừng lại ở đó. Đệ hãy tới giúp người phụ nữ kia rồi theo ta sau.

Lưu công tới huyện Cân Thủy tìm công quán. Lại nói chuyện thôn ấy chính là Tam Lang trang. Trang chủ họ Lang, có ba anh em. Người anh cả tên Lang Đạt, anh hai tên Lang Kiên, em út tên Lang Thông. Ba anh em họ đều có võ công kinh ngươi, dưới tay có bốn tên võ sư. Cậy có Quốc Thái là cha nuôi, suốt ngày chúng bày trò ngang ngược, liền đào một giếng nước ăn ngay trước thôn, không cho các thôn khác đào giếng. Muốn có nước ăn, dân các làng chung quanh đều phải tới giếng đó lấy nước. Chúng không cho đàn ông tới gánh nước, chỉ cho phụ nữ tới lấy. Thấy cô gái xinh đẹp nào tới gánh nước, chúng liền bắt về nhà, đòi lấy làm vợ, mua vui. Dân chúng quanh vùng tức nhưng không làm gì được. Hôm ấy, hai chị em Đỗ Thúy Ngọc, Đỗ Thúy Trinh tới giếng lấy nước, bị Lang Kiên nhìn thấy, hắn bèn tiến tới trêu chọc. Bị hai chị em họ Đỗ chửi cho một trận, Lang Kiên nổi giận, lệnh cho lũ gia đinh, ác nô xông tới, bắt người. Chợt thấy một bà đã lớn tuổi tiến tới gần, quát lớn:

- Đứa nào dám cướp con gái của bà?

Thì ra, bà già ấy chính là Tần Ban Thị, ẩn cư lâu năm, võ nghệ cao cường, sức mạnh hơn người. Khi về già bèn tới Tiểu gia đồn nương thân. Hôm ấy ra trước thôn đứng chơi, chợt thấy hai cô gái tuổi độ mười bốn, mười lăm, mặt nhễ nhại mồ hôi, thở hồng hộc, điệu bộ vô cùng hoảng hết chạy lại. Quả phụ họ Tần bèn hỏi:

Hai cô nương này, trời đã quá trưa rồi còn muốn đi đâu? Chi bằng hãy tới nhà của lão thân nghỉ ngơi một hồi rồi tiếp tục lên đường cũng không muộn.

Hai cô gái bèn theo về nhà quả phụ họ Tần. Tần quả phụ liền đun một ấm trà, bảo hai cô gái uống, sau đó hỏi:

- Hai vị cô nương không người đi cùng, cuống quýt chạy đi đâu vậy.

Hai cô gái nghe hỏi, bất giác rơi lệ, nói:

- Mẹ không biết đó thôi.. Tiểu nô tên gọi Đỗ Thúy Ngọc, nó là em của tiểu nô, tên gọi Đỗ Thúy Trinh. Cha của tiểu nô là Đỗ Hồng, từng hai lần đỗ tiến sĩ, giữ chức huyện lệnh huyện Phạm. Bởi mất mùa, giúp dân khẩn cầu, tuần phủ nổi giận, đã sai lôi cha tiểu nô ra trước viên môn chém đầu. Chị em tiểu nô muốn lên kinh gặp Hoàng thượng, kể tội Quốc Thái báo thù.

Quả phụ họ Tần nói:

- Hai chị em con tuổi còn trẻ dại, đường xá lại xa, nếu trên đường đi xảy ra chuyện gì, cả đời sẽ phải ôm hận! Ta nghe người ta nói, không lâu nữa Lưu lại bộ phụng chỉ tới đây tra xét vụ này. Theo ý lão thân, các con hãy tạm ở lại đây. Ta không có con trai, cũng không có con gái, không ai qua lại hỏi thăm. Hãy ở đây đợi đại nhân tới Sơn Đông, rồi tới dưới công án dâng một bản cáo trạng, tất ông ta sẽ chuẩn án cho. Không biết ý hai chị em con thế nào?

_________________