"Bà với anh vừa nói chuyện gì vậy?"
Vật vã mới mới thoát thân được khỏi vòng vây của các chị em phụ nữ, Tần Tranh mất tự nhiên vò vò mái tóc (bụng hắn nghĩ là rối tung lên), ngoan ngoãn khéo léo hỏi thăm anh vừa về cạnh mình.
Mới nãy, Thẩm Ngọc Nhữ "mượn" Thẩm Thiêm đi nhưng hai bà cháu lại không chuyện trò quá lâu. Tần Tranh chỉ nhớ sau vài lượt ngoái nhìn, ở góc cầu thang chỉ còn mỗi tiểu thư Thẩm ngồi một mình mỉm cười vẫy tay với hắn.
Rõ ràng Thẩm Thiêm đi về phía hắn, nhưng lại chỉ dừng ở bên ngoài, nhìn Tần Tranh ôm đồm không xuể với bộ dạng chuyện không phải của mình mặt mày cười cười như không. Mãi đến khi cậu tổng nheo mắt ra điệu bộ cảnh cáo trong im lặng, anh mới chậm chạp tiếp cận, lễ phép chào buổi trưa các vị "tiểu thư", rồi chỉ bằng vài ba câu đã dắt được đức vua chính mình thề thốt sẽ "quên mình phục vụ đến phút cuối" bị bủa vây suốt từ nãy.
"Không phải chuyện to tát." Thẩm Thiêm qua loa.
Tần Tranh đưa mắt nhìn anh: "Cuộc đời đầy chuyện quan trọng."
Thẩm Thiêm hết sức thấu hiểu: "Vì chúng ta đang sống trong đời?"
Tần Tranh gật đầu.
Thẩm Thiêm cười.
"Tôi và ngoại vừa nói về... mẹ tôi." Anh chọn nói thẳng.
Thẩm Thiêm lấy chiếc đồng hồ quả quýt Thẩm Ngọc Nhữ vừa dúi cho lúc anh đi, khi mở ra bên trong còn có hai tấm chân dung một lớn một nhỏ —— Thẩm Gia Ánh ngày bé và Thẩm Ninh ngày bé.
Theo một hiện tượng tâm lý học: Khi mọi người cùng lúc cười ồ lên, chắc chắn bạn sẽ luôn ngay lập tức nhìn vào người mình thích nhất. Và tương tự, trong những bức ảnh chụp chung bạn cũng sẽ luôn vô thức đưa mắt mình đi tìm người mình để ý.
Cho đến lúc đầu ngón tay Thẩm Thiêm chạm vào gương mặt cô bé nhỏ lạ lẫm rồi nhịp khẽ, Tần Tranh mới dời mắt khỏi cậu nhóc tươi tắn đang cười toét hai hàm răng trắng phau cạnh đó, nhìn trở về người xăm xắp tuổi cậu nhóc kia, mẹ cậu.
Thẩm Ninh rất đẹp, một điều không hề bất ngờ. Trong toàn bộ khuôn mặt thì đôi mắt Thẩm Ninh chiếm tỉ lệ rất lớn, trông thu hút hơn hẳn những đứa trẻ con bình thường. Còn so với bức chân dung thời thiếu nữ, tiểu thư Thẩm ngày bé thoạt trông ngây ngô hơn, giống như nàng thiên sứ nhỏ.
Nhưng vẫn không thích cười.
"Bà ngoại phát hiện ví tiền của tôi rớt mất, hình như cũng biết trong ví có kẹp hình của Thẩm Ninh nên mới đưa cái này cho tôi. Chiếc đồng hồ này là món quà ngày xưa Edwin tặng bà, giờ vẫn còn chạy chuẩn lắm."
Tín vật Thẩm Ngọc Nhữ yêu nhất cả đời bây giờ được gửi gắm vào tay Thẩm Thiêm mang ý nghĩa hết sức trọng đại, không được phép qua quýt. Nhưng theo thái độ Thẩm Ngọc Nhữ biểu hiện vừa rồi, dường như cũng chỉ trao lại với ý Thẩm Thiêm cứ xem nó như một món đồ trang trí bình thường, cứ cầm lấy đi.
"Hồi trước ngoại nói với tôi, để sắp xếp thứ tự những người thân mật nhất cuộc đời mỗi người thì hẳn sẽ là: Bản thân, bạn đời, con gái, cha mẹ. Tôi không biết bây giờ danh sách của ngoại đã thay đổi gì chưa, nhưng chắc vẫn y như cũ."Người cô độc cả đời rồi cũng sẽ ra đi trong cô độc —— với tiền đề nhận thức này, Thẩm Ngọc Nhữ luôn sở hữu cái nhìn thấu đạt với mọi thứ luân thường đạo lý trên đời. Đến độ trong mắt một số ít người, bà có phần hời hợt.
Nhưng Thẩm Thiêm biết, bà không.
—— Có phải con có người khiến con không muốn rời đi, phải không Gia Ánh?
Thẩm Ngọc Nhữ vừa hỏi anh.
Đối diện với câu hỏi nọ, Thẩm Thiêm trước nay luôn có chính kiến rõ ràng ngẩng đầu sau phút im lặng, nhìn bà ngoại hết sức bối rối, đôi mắt để lộ sự mịt mờ.
—— Con không biết. Ngoại ơi, con không biết.
Thẩm Ngọc Nhữ khẽ bật cười, sờ nắn gò má anh.
—— Nói con là đồ đần thế thôi, hóa ra lại đần thật.
—— Không có gì cả đâu, Gia Ánh ạ. Đa phần tự do là cô độc. Não bộ con người ban sơ khép kín từ khi chào đời, ngụ ý rằng hành trình của mỗi người là độc lập trong vũ trụ.
—— Người thật lòng yêu thương con sẽ tôn trọng con đường mà con lựa chọn.
Dù rằng người có biến thành một vì sao, tôi vẫn sẽ luôn sẵn sàng nơi địa cầu này, nguyện đợi chờ đến hết phần đời còn lại để ngẩng lên gặp gỡ người trong mười mấy phút ngắn ngủi bầu trời chạm đến xác phàm.
Đuôi mắt Thẩm Thiêm thoáng cong cong, lặng lẽ lảng sang chuyện khác: "Giờ tôi mới biết thì ra tiểu thư Thẩm đã từng giúp tôi hỏi câu hỏi mà tôi rất hứng thú."
"Cái gì?"
"Ngoại hỏi Thẩm Ninh cha tôi là người thế nào. Cũng không khác đáp án mà tôi tự suy diễn mấy."
Khi đó Thẩm Ninh đang ngồi cạnh cửa số hút thuốc. Nhìn thấy bóng dáng Thẩm Ngọc Nhữ, Thẩm Ninh vô thức đưa điếu thuốc khỏi cửa sổ, nhưng sau khi phát hiện mẹ không bồng con trai mình theo cùng lại hờ hững kề điếu thuốc chưa kịp tắt lửa vào môi.
Thẩm Ngọc Nhữ hỏi, con sinh ra Gia Ánh với một người thế nào.
Dứt câu, bà ngoại tiếp lời hỏi tiếp: Đặt tên bé con là Gia Ánh được chứ? Nghĩa là "điều tốt đẹp".
Thẩm Ninh trả lời: Tùy mẹ.
Sau vài phút im lặng, Thẩm Ninh vừa trở thành mẹ ít lâu mới cố gắng quành về câu hỏi đầu tiên: Người xấu.
Mà câu trả lời này đã khiến Thẩm Ninh chợt nhớ lại câu hỏi mà mình tưởng như quên mất.
Cô gái kẹp hờ điếu thuốc trên ngón tay thuôn dài, lờ đờ ngước mắt nhìn mẹ đang đứng trên cầu thang: Còn mẹ sinh con với ai?
Thẩm Ngọc Nhữ cười cười, đáp lời con gái: Người lạ.
Hai câu trả lời quá đơn giản song lại hàm ẩn bên dưới một phần cuộc đời phức tạp, mập mờ và tối nghĩa.
Bạn khó mà tưởng tượng được đoạn hỏi đáp mông lung mịt mờ này rốt cuộc đã, hoặc sắp tạo nên ảnh hưởng sâu sắc thế nào đến cuộc đời hai người phụ nữ. Nếu buổi chiều hôm ấy họ không hỏi nhau, những bí mật ấy mãi mãi không bất kỳ ai hay, trở thành loại thứ hai trong nhưng bí mật tồn tại nơi vũ trụ - bị vùi chôn trong thầm lặng.
Cùng với đó, sau cuộc hỏi đáp thẳng thật với nhau, đôi mẹ con đã luôn thiếu vắng kết nối nhìn vào mắt nhau chăm chú, là lần đầu tiên hiểu ý mỉm cười với nhau như lúc này sau ngần ấy thời gian.
Nhiều năm về sau, Thẩm Ngọc Nhữ lần nữa hỏi lại đứa con Thẩm Ninh và người xấu sinh ra cùng một câu hỏi: Người khiến con không thể nào buông, rốt cuộc là người thế nào?
Một câu hỏi kiểm tra khả năng sử dụng ngôn ngữ và khả năng đúc kết. Khi ấy Thẩm Thiêm nghĩ ngợi một lúc, cuối cùng chỉ thở dài đáp: Người phiền phức.
Mười mấy năm trước, Thẩm Ngọc Nhữ ngồi ở bậc thềm đá trước nhà chờ Thẩm Gia Ánh đi học về, chuyện trò với nó về cái chết và tình yêu.
Mười mấy năm sau, Thẩm Thiêm và Thẩm Ngọc Nhữ ngồi với nhau trên bậc thang quán cà phê và lại chuyện trò với nhau. Để mà tổng kết, cuộc hội thoại dài dặc này có thể được quy về bốn chữ: Kẻ phiền chữ tình.
Nào đâu chỉ là phiền phức, mà phải là khiến người ta còn chẳng biết phải làm sao.
"Đôi lúc, khi dạo trong bảo tàng, tôi sẽ có cảm giác như bị hút đi mất." Thẩm Thiêm chợt nói.
Thật ra Tần Tranh cũng nhận biết.
Lần tại New York trước, khách sạn hai người đặt nằm gần bảo tàng Metropolitan. Sau bữa cơm trước cuộc hoan ái, hai người hiếm khi nảy ra hứng thú quyết định làm với nhau những chuyện mà đối với cả hai là hết sức tầm thường —— Chẳng hạn, đi bảo tàng với nhau.
Chính tại thời điểm ấy, Tần Tranh mới chợt nhận thức rằng hóa ra bản thân không hề hiểu gì về Thẩm Thiêm. Tỉ như hắn vốn cho rằng người này rất có khả năng sẽ đứng trước một chiếc vòng cổ đá Opal, hay là tác phẩm của danh họa Renoir chiêm ngưỡng trầm trồ ríu rít. Nhưng hắn hoàn toàn không ngờ Thẩm Thiêm lại chọn ngừng chân ở khu hiện vật của bộ lạc thổ dân người da đỏ chẳng mấy thu hút khách ghé thăm.
Nhất là khi nhìn thấy cột tô tem Alaska được bảo tồn bằng kỹ thuật đặc biệt, Thẩm Thiêm tỏ ra im ắng đến bất thường.
Khi ấy Tần Tranh không hỏi Thẩm Thiêm rốt cuộc đang suy nghĩ gì. Còn bây giờ kể cả Thẩm Thiêm nhớ lại một thôi một hồi cũng chẳng nhớ ra nổi.
"Chắc là hoang mang." Anh nói: "Hồi trước tôi từng gặp người Anh Điêng rất truyền thống. Anh ta giữ thái độ hời hợt trước việc quân ngoại lai và thực dân tàn phá lịch sử và ngôn ngữ của họ dã man bằng bạo lực, và tỏ ra rất khó hiểu vì sao mấy kẻ kia lại lôi linh vật tổ tiên họ cất giữ trong rừng già đưa vào nơi không liên quan, bị ánh sáng nhân tạo chói chặt trong tủ lạnh khổng lồ. Phải nói, chuyện này chẳng có chút ý nghĩa nào.
Các tổ tiên đặt linh vật dễ mục ruỗng vào lòng đất mẹ chính vì để chúng tự nhiên rữa nát, trở về với rừng già và biến nơi ấy thành thánh địa vĩnh cửu. Nhưng mấy gã mới đến này hình như có góc nhìn hoàn toàn khác.
Hai bên không thấu hiểu được nhau và xưa nay cũng không bao giờ cố gắng hiểu nhau. Bạo lực, xung đột, chiến tranh sinh ra từ đó.
"Con người luôn mượn thứ sức mạnh mà họ tự cho là lớn lao làm mấy thứ thừa mứa mà tưởng rằng ai cũng mê mẩn."
Thẩm Thiêm nhấn nhá rõ từng chữ như có ý gì đó, mà cũng vừa như chỉ thuận miệng nêu nhận xét.
"Đồng ý."
Tần Tranh, người nắm giữ rất nhiều "sức mạnh lớn lao" lần này không hề tỏ ra phản đối điều gì.
Thẩm Thiêm nghiêng đầu, bình thản tỏ thái độ nhìn thẳng vào cậu tổng trong phút chốc. Anh nhếch môi, mỉm cười.
Phải rồi, còn nhớ rõ không, hai mươi phút trước Thẩm Thiêm vừa mới khám phá ra bộ quy tắc Tần Tranh —— Cứ vòi vĩnh yêu cầu hắn đi, đức vua sẽ chẳng bao giờ đáp "không".
Thế là Thẩm Thiêm lại đề nghị Tần Tranh: "Mình đi thôi, chuồn lén."
Còn chưa tới lúc giã biệt, anh không muốn nói "Hẹn gặp lại" và "Không hẹn gặp lại" với Thẩm Ngọc Nhữ.
"Được." Tần Tranh đồng ý.
"Rồi mình đi đâu nữa?" Thẩm Thiêm hỏi.
"Theo ý anh."
"Vậy vào trung tâm thành phố đi." Thẩm Thiêm ranh mãnh đưa mắt: "Chí ít là trung tâm thành phố trong lòng tôi."